Shitjet e makinave elektrike u rritën në më shumë se 10 milionë vitin e kaluar, me Kinën që përbën afërsisht 60% të tregut, sipas një raporti të botuar mngjesin e sotëm nga Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë.
“Shitjet e makinave elektrike përfshirë automjetet elektrike me bateri (BEV) dhe automjetet elektrike hibride plug-in (PHEV) – tejkaluan 10 milionë vitin e kaluar, 55% më shumë në krahasim me vitin 2021”, thuhet në raportin e IEA.
“Kjo shifër ( 10 milionë ) shitje EV në mbarë botën e tejkalon numrin total të makinave të shitura në të gjithë Bashkimin Evropian (rreth 9.5 milionë automjete) dhe është gati gjysma e numrit total të makinave të shitura në Kinë në vitin 2022”,shtohet ndër të tjera në raport.
IEA përcaktoi “shitjet” si “një vlerësim i numrit të automjeteve të reja që dalin në rrugë”.
Në total, më shumë se 26 milionë makina elektrike kanë qarkulluar në rrugët e botës në vitin 2022, që përfaqëson një rritje prej 60% në krahasim me vitin 2021.
Automjetet elektrike hibride, ose PHEV , kanë një motor me djegie të brendshme, si dhe një motor elektrik me bateri.
Disa i konsiderojnë ato si një mjet të rëndësishëm në tranzicionin drejt formave të transportit me emetim të ulët dhe zero. Të tjerët, duke përfshirë organizata të tilla si Greenpeace UK, kanë një pamje të zbehtë të tyre.
IEA me bazë në Paris e parë nga shumë njerëz si një zë autoritar në tranzicionin e energjisë, tha se po vlerësonte se shitjet në mbarë botën do të arrinin pothuajse 14 milionë në vitin 2023.
“Kjo rritje shpërthyese do të thotë se pjesa e makinave elektrike në tregun e përgjithshëm të makinave është rritur nga rreth 4% në 2020 në 14% në 2022 dhe është vendosur të rritet më tej në 18% këtë vit, bazuar në parashikimet më të fundit të IEA,” një deklaratë shoqëruese. vinte në dukje raporti.
Tregu kinez dominon
IEA e përshkroi Kinën si “furnitori” kur ishte fjala për shitjet e makinave elektrike. Ai shtoi se mbi 50% e makinave elektrike në rrugë tani mund të gjenden në ekonominë e dytë më të madhe në botë.
“Në Evropë, tregu i dytë më i madh, shitjet e makinave elektrike u rritën me mbi 15% në 2022, që do të thotë se më shumë se një në çdo pesë makina të shitura ishte elektrike,” tha IEA, duke shtuar se shitjet e makinave elektrike në SHBA ishin rritur me 55% në 2022.
“Mjetet elektrike janë një nga forcat lëvizëse në ekonominë e re globale të energjisë që po shfaqet me shpejtësi – dhe ato po sjellin një transformim historik të industrisë së prodhimit të makinave në mbarë botën”, tha Fatih Birol, drejtori ekzekutiv i IEA.
“Tendencat që po shohim kanë implikime të rëndësishme për kërkesën globale të naftës”, shtoi ai.
“Motori me djegie të brendshme ka mbetur i pakrahasueshëm për më shumë se një shekull, por automjetet elektrike po ndryshojnë status quo-në.”
“Deri në vitin 2030, ata do të shmangin nevojën për të paktën 5 milionë fuçi naftë në ditë. Makinat janë vetëm vala e parë: autobusët elektrikë dhe kamionët do të pasojnë së shpejti.”
Zhbllokimi i potencialit të Indisë
Ndërsa Kina, Evropa dhe SHBA janë lojtarë të mëdhenj kur bëhet fjalë për makinat elektrike, IEA vuri në dukje se pjesë të tjera të botës po tregonin gjithashtu “shenja premtuese”.
“Shitjet e makinave elektrike janë përgjithësisht të ulëta jashtë tregjeve kryesore, por viti 2022 ishte një vit rritjeje në Indi, Tajlandë dhe Indonezi”, tha ai. Kolektivisht, shitjet e makinave elektrike në këto vende u trefishuan në krahasim me vitin 2021, duke arritur në 80,000.
India po shihte një “rritje” të prodhimit të EV dhe komponentëve, thuhet në raportin e së mërkurës. Kjo ishte mbështetur nga një program stimulues prej 3.2 miliardë dollarësh nga qeveria indiane, e cila nga ana e saj kishte çuar në 8.3 miliardë dollarë investime.
Sfidat përpara
Vitet e fundit janë parë që një numër i ekonomive të mëdha kanë hartuar plane për të rritur numrin e automjeteve elektrike në rrugët e tyre.
Mbretëria e Bashkuar, për shembull, dëshiron të ndalojë shitjen e makinave dhe furgonëve të rinj me naftë dhe benzinë deri në vitin 2030 dhe do të kërkojë që nga viti 2035, të gjitha makinat dhe furgonët e rinj të kenë zero emetime të gazrave të gazit.
Bashkimi Evropian, nga i cili Britania e Madhe u largua më 31 janar 2020, po kërkon gjithashtu të reduktojë emetimet nga transporti rrugor.