Njerëzit më të varfër në Birmani po u shesin organet e tyre burrave dhe grave të pasura në Facebook. Kjo është ajo që zbuloi një investigim njëvjeçar i CNN.
Me ndihmën e agjentëve, ata shkojnë në Indi për transplante, duke sfiduar ligjet e të dy vendeve, ku kjo lloj praktike është e paligjshme. Televizioni amerikan gjeti disa postime në internet në të paktën tre grupe në rrjetin social dhe përmend dy raste kur një burrë e shiti veshkën për rreth tre mijë dollarë dhe një tjetër për rreth 3600.
Postimet e publikuara në rrjetin social janë të shkruara në gjuhën birmaneze. CNN foli me dhjetëra persona të përfshirë në tregtinë e organeve për të bashkuar punën e brendshme të një industrie të paligjshme të ushqyer nga dëshpërimi në një vend të shkatërruar nga lufta civile.
Tre vjet pasi ushtria mori pushtetin me një grusht shteti, gati gjysma e 54 milionë banorëve të Birmanisë jetojnë nën kufirin e varfërisë.
Studiuesit nga Programi i Kombeve të Bashkuara për Zhvillim (UNDP) zbuluan se kjo shifër është dyfishuar që nga viti 2017.
Ndërsa grupe të ndryshme të armatosura luftojnë kundër kontrollit të juntës, dhuna është përhapur në të gjithë vendin, investimet e huaja kanë rënë, papunësia është rritur dhe kostoja e mallrave bazë është rritur me një ritëm që shumica e njerëzve nuk mund ta përballojnë.
Edhe pse shitësit janë të varfër dhe blerësit relativisht të pasur, të dyja palët janë në tregun ilegal të organeve sepse janë në gjendje të rëndë.
Në tregtimin e organeve online, blerësit dhe shitësit shpesh punojnë me agjentë, ndërmjetës që lidhin donatorët dhe marrësit, për të falsifikuar dokumentet e nevojshme dhe për të rregulluar operacionin.
Meqenëse shitja e organeve është e paligjshme në Indi dhe dhurimet lejohen vetëm ndërmjet të afërmve, me përjashtime të rralla, agjentët shpesh falsifikojnë të dhënat e familjes, pemët familjare dhe dokumente të tjera me ndihmën e avokatëve dhe noterëve.
CNN kontaktoi ambasadën e Birmanisë në Nju Delhi dhe Ministrinë e Shëndetësisë dhe Mirëqenies Familjare të Indisë për koment, por nuk mori një përgjigje.
Në investigim, transmetuesi amerikan përmend rastin e një gruaje birmaneze me probleme me veshkat, e cila pagoi rreth 3600 dollarë ose 3300 euro për një veshkë nga një bashkatdhetar. Gruaja tha se më parë ishte përpjekur të bënte një transplant ligjor duke e vendosur veten në listën zyrtare të pritjes, por procesi do të kishte marrë vite dhe deri atëherë ajo mund të kishte vdekur nga sëmundja.
Një burrë, i arrestuar dhe i torturuar nga junta ushtarake e vendit për javë të tëra, kishte humbur punën dhe familja e tij e gjeti veten pa para dhe plot borxhe.
I dëshpëruar, ai ofroi të shiste njërën veshkë në një grup në Facebook për njerëzit me sëmundje të veshkave.
Muaj më vonë, në korrik 2023, ai shkoi në Indi për operacionin e transplantit.
Një biznesmen i pasur kinezo-birmanez bleu veshkën e tij për rreth 3079 dollarë, gati dyfishi i të ardhurave mesatare vjetore të familjeve urbane në Mianmar, sipas të dhënave të vitit 2019 nga Njësia e Menaxhimit të Informacionit të Mianmarit, e lidhur me Kombet e Bashkuara.